Stanisław Mika

Stanisław Mika (ur. 6 maja 1931 w Warszawie, zm. 22 września 2017 tamże). Po ukończeniu I Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie zaczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, najpierw wybrał studia polonistyczne, ale po roku zmienił kierunek i związał się z psychologią na tym uniwersytecie – najpierw jako student, potem jako asystent. Jest, obok Stefana Baleya, Andrzeja Malewskiego i Janusza Reykowskiego, jednym z pionierów polskiej psychologii społecznej. W roku 1959 jako stypendysta Fundacji Forda, wyjechał do Stanów Zjednoczonych, spędzając rok w Group Dynamics Center w Ann Arbor, Michigan – jednym z najsilniejszych w tym czasie ośrodków amerykańskiej psychologii społecznej. Kontakty z tak wybitnymi osobami jak Leon Festinger, Milton Rokeach, Harold Kellety, Dorwin Cartwright czy Muzafer Sherif zaowocowały przeniesieniem na grunt polski wielu teorii popularnych w psychologii światowej, a nade wszystko zaszczepieniem podejścia znanego jako “poznawcze”. Treści te znalazły też swój wyraz w pracy doktorskiej Stanisława Miki, napisanej pod kierunkiem prof. Tadeusza Tomaszewskiego, a obronionej w roku 1963. Praca dotyczyła wpływu postaw na zapamiętywanie treści zgodnych i niezgodnych z postawami.

Stanisław Mika jest autorem drugiego polskiego podręcznika z psychologii społecznej (1972 – “Wstęp do psychologii społecznej”, oraz nieco późniejsza, obszerniejsza, “Psychologia społeczna”, mająca kilka wydań). Przewodnim tematem wszystkich dalszych jego prac była problematyka szeroko rozumianego wpływu społecznego (perswazja, wpływy grupy, zachowania konformistyczne i asertywne). W roku 1968 habilitował się na podstawie rozprawy “Skuteczność kar w wychowaniu”. Później problematyce (auto)modyfikacji własnego zachowania poświęcił dwie oddzielne monografie: “Jak modyfikować własne zachowanie?” (1987) oraz “O różnych drogach samodoskonalenia” (1992). W roku 1975 otrzymał tytuł profesora.

Stanisław Mika jest członkiem-założycielem Europejskiego Towarzystwa Psychologii Społecznej, był też członkiem zarządu Towarzystwa przez kolejne dwie kadencje. Był wieloletnim kierownikiem Katedry Psychologii Społecznej na Wydziale Psychologii, w latach 1990-1993 był Dziekanem Wydziału Psychologii. Obecnie, po odejściu na emeryturę z Uniwersytetu Warszawskiego, poświęca się dydaktyce na Wydziale Psychologii Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, jest też Dziekanem tego Wydziału.