Jan Strelau
Jan Strelau (ur. 30 maja 1931 w Gdańsku, zm. 4 sierpnia 2020 w Warszawie). W latach 1953-1958 studiował psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę na macierzystym wydziale jako asystent. Stopień doktorski uzyskał w 1963 r. , a pięć lat później – habilitację na podstawie monografii Temperament i typ układu nerwowego. Tytuł i stanowisko profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1976 r., zaś w 1979 r. powołany został na stanowisko dyrektora Instytutu Psychologii, którym kierował do 1981 r. W 1982 r. uzyskał tytuł i stanowisko profesora zwyczajnego w Uniwersytecie Warszawskim. Organizator i wieloletni kierownik Katedry Psychologii Różnic Indywidualnych na Wydziale Psychologii UW oraz Interdyscyplinarnego Centrum Genetyki Zachowania UW. Prorektor Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Członek rzeczywisty PAN i jej wiceprezes, członek Akademii Europejskiej (Academia Europaea) oraz członek korespondent Fińskiej Akademii Nauk. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego oraz Państwowego Uniwersytetu Nauk Humanistycznych w Moskwie. Należał do wielu międzynarodowych towarzystw naukowych, w latach 1996 – 2000 był m. in. wice-przewodniczącym Międzynarodowej Unii Nauk Psychologicznych. Był twórcą regulacyjnej teorii temperamentu. Opublikował około 200 prac, w tym 31 książek, których był autorem, współautorem lub redaktorem naukowym. Do najbardziej znaczących należą monografie: Temperament, Activity, Personality (1983, Academic Press; przekład polski – PWN, 1985) oraz Temperament: A Psychological Perspective (1998, Plenum Press; przekład polski pt. Psychologia temperamentu, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998). Był także redaktorem naukowym i współautorem 3-tomowego podręcznika: Psychologia: podręcznik akademicki (Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000). Za swoją działalność był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in. nagrodę Fundacji Humboldta (1990) i Towarzystwa Maxa Plancka (1992) za wybitne osiągnięcia w zakresie badań nad osobowością oraz nagrodę “New Europe Prize 1997” za osiągnięcia w zakresie kształcenia akademickiego i badań naukowych.