EIT Food PREDIABOLE
PREDIABOLE – Opracowanie funkcjonalnej oliwy z oliwek wzbogaconej o kwas oleanolowy w celu zapobiegania cukrzycy typu 2
Kontekst
Cukrzyca jest nazywana pierwszą niezakaźną epidemią na świecie. Obecnie jest ona jedną z najczęściej występujących chorób przewlekłych, a liczba chorych ciągle rośnie, przy czym szczególnie alarmujący jest wzrost zachorowań wśród dzieci. Cukrzyca to zespół chorób metabolicznych charakteryzujących się podwyższonym poziomem cukru (hiperglikemią) wynikającym z defektu wydzielania lub działania insuliny. Długotrwała hiperglikemia może prowadzić do zaburzeń czynności i niewydolności różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Przyczyny najczęściej występującej cukrzycy typu drugiego to niewłaściwa dieta, otyłość i nadwaga oraz brak aktywności fizycznej. Rozwój tej choroby można w dużym stopniu hamować przez działania profilaktyczne – przede wszystkim zmianę stylu życia i nawyków żywieniowych.
Cel i rezultaty projektu
Celem projektu „Prediabole” jest opracowanie nowej oliwy z oliwek wzbogaconej o kwas oleanolowy skierowanej szczególnie do osób chorujących na cukrzycę lub znajdujących się w grupie ryzyka zachorowania na tą chorobę. Kwas oleanolowy jest naturalnym składnikiem występującym w dużych proporcjach w liściach i skórce oliwek. Ma właściwości antyoksydacyjne i obniża poziom cukru we krwi, a badania pokazują, że codzienne spożywanie oliwy z oliwek wzbogaconej o kwas oleanolowy znacząco zmniejsza częstość występowania cukrzycy typu 2 u osób z grupy ryzyka. W czasie produkcji oliwy duże ilości liści oliwnych są zwykle usuwane i wyrzucane, ale zastosowanie nowej technologii pozwala na ich ponowne wykorzystanie w celu pozyskania kwasu oleanolowego. Dzięki temu oliwa z oliwek wzbogacona o kwas oleanolowy jest nie tylko produktem o wysokich właściwościach zdrowotnych, ale również produktem przyjaznym środowisku i zgodnym z ideą niemarnowania żywności.
Projekt jest finansowany z budżetu EIT Food (część programu Horyzont Europe). W skład konsorcjum realizującego projekt wchodzą: hiszpański producent oliwy – firma Acesur (Hiszpania), instytut badawczy Campden BRI (Węgry/Wielka Brytania) oraz Uniwersytet Warszawski.
Zespół z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego jest odpowiedzialny za badania konsumenckie, które mają na celu zrozumienie podejścia do żywienia przez osoby chore na cukrzycę lub będące w grupie ryzyka zachorowania na tę chorobę, roli oliwy w codziennym żywieniu oraz motywów i barier związane z używaniem nowego produktu – oliwy z oliwek wzbogaconej przez kwas oleanolowy.
Projekt badawczy jest realizowany w Polsce i Hiszpanii – dwóch krajach bardzo różniących się podejściem do oliwy z oliwek i jej roli w codziennym żywieniu. W ramach projektu zostaną przeprowadzone badania ilościowe i jakościowe. Skupią się one na wiedzy konsumentów na temat cukrzycy i spostrzeganiu tej choroby, zwyczajach żywieniowych związanych przede wszystkim z konsumpcją tłuszczy, postawach konsumentów wobec żywności funkcjonalnej (do której zalicza się oliwa z oliwek wzbogacona o kwas oleanolowy) oraz ich opiniach na temat nowego produktu. Wyniki badań pozwolą na opracowanie pozycjonowania oliwy z oliwek wzbogaconej o kwas oleanolowy oraz zbudowanie efektywnej komunikacji produktu, w oparciu o istotne dla konsumentów elementy.
Na Uniwersytecie Warszawskim projekt realizowany jest pod kierownictwem prof. dr hab. Dominiki Maison
Koordynacja prac zespołu: Katarzyna Stasiuk
Szczegółowe dane dotyczące projektu
Partnerzy: Acesur (lider projektu), Uniwersytet Warszawski, Campden BRI
Fundusze: EIT Food
Czas trwania projektu: 2022, 2023
Osoby do kontaktu: Dominika Maison (dominika@psych.uw.edu.pl); Katarzyna Stasiuk (katarzyna.stasiuk@psych.uw.edu.pl)
PREDIABOLE: Developing a functional olive oil enriched with oleanolic acid for the prevention of type 2 diabetes
Background
Diabetes has been called the world’s first non-communicable epidemic. Today it is one of the most common chronic diseases, and the number of patients continues to rise, with a particularly alarming increase in the incidence among children . Diabetes is a syndrome of metabolic diseases characterized by increased sugar levels (hyperglycemia) resulting from a defect in insulin secretion or action. Long-term hyperglycemia can lead to dysfunction and failure of various organs, especially the eyes, kidneys, heart and blood vessels. The causes of the most common type 2 diabetes are poor diet, obesity and overweight, and lack of physical activity. The development of this disease can be largely slowed down by preventive interventions – primarily by changing lifestyle and eating habits.
Purpose and results of the project
The aim of the PREDIABOLE project is to develop a new olive oil enriched with oleanolic acid aimed specifically at people with diabetes or at risk of developing the disease. Oleanolic acid is a natural component found in high proportions in olive leaves and skin. It has antioxidant properties and lowers blood sugar levels, and studies show that daily consumption of olive oil enriched with oleanolic acid significantly reduces the incidence of type 2 diabetes in people at risk. During oil production, large amounts of olive leaves are usually removed and discarded, but the use of new technology allows them to be reused to extract oleanolic acid. This makes olive oil enriched with oleanolic acid not only a product with high health properties, but also a product that is environmentally friendly and in line with the idea of not wasting food.
The research project is funded by the EIT Food (part of Horizon Europe). The consortium carrying out the project includes Acesur – Spanish oil producer, research institute Campden BRI (Hungary/UK) and the University of Warsaw.
The team from the Department of Psychology at the University of Warsaw is responsible for the consumer research, which aims to understand the approach to nutrition by people with diabetes or at risk of developing the disease, the role of oil in daily nutrition, and the motives and barriers associated with the use of a new product – olive oil enriched by oleanolic acid.
The research project is being carried out in Poland and Spain – two countries with very different attitudes toward olive oil and its role in daily nutrition. The project will include quantitative and qualitative research. The research will focus on consumers’ knowledge of diabetes and perceptions of the disease, eating habits related primarily to fat consumption, consumers’ attitudes toward functional foods (which include olive oil enriched with oleanolic acid) and their opinions about the new product. The results of the research will allow us to develop the positioning of olive oil enriched with oleanolic acid and build effective communication of the product, based on the relevant elements for consumers.
At the University of Warsaw, the project is being implemented under the leadership of prof. Dominika Maison.
Coordination of the team’s work: Katarzyna Stasiuk
Project details:
Partners: Acesur (project leader), University of Warsaw, Campden BRI
Funding: EIT Food
Project duration: 2022, 2023
Contact persons: Dominika Maison (dominika@psych.uw.edu.pl); Katarzyna Stasiuk (katarzyna.stasiuk@psych.uw.edu.pl)