Granty NCN dla naukowców z Wydziału Psychologii
06 12 2024
Kategoria: Aktualności Wydziału
Z dumą informujemy, że aż siedmioro naukowców i naukowczyń z naszego Wydziału zdobyło finansowanie dla projektów w ostatniej edycji konkursów Narodowego Centrum Nauki. Pełna lista laureatów znajduje się na stronie NCN.
W konkursie OPUS 27, kierowanym do szerokiego grona naukowców i nastawionym na finansowanie dużych zespołów badawczych, na naszym Wydziale rozpoczną się cztery projekty:
- Dr hab. Maciej Haman, prof. ucz. pokieruje projektem Zaangażowanie uwagi przestrzennej w umysłowe procesy przetwarzania informacji liczbowych u dzieci w wieku przedszkolnym – badania neuroobrazowe fNIRS i okulograficzne, który dotyczy tego, jak mózg/umysł człowieka reprezentuje liczby i nimi operuje. Wiemy, że przetwarzanie wielkości liczbowych automatycznie aktywuje również przetwarzanie informacji przestrzennej, a obszary mózgu w płatach ciemieniowych i czołowych kory, w których znajdują się neurony wyspecjalizowane w rozpoznawaniu liczb, sąsiadują lub częściowo pokrywają się z obszarami kierującymi uwagą przestrzenną, co sprawia wrażenie „recyklingu” mózgowych obwodów uwagi przestrzennej w procesach przetwarzania liczb. Zespół naukowców zajmie się badaniem, jak wygląda aktywność mózgu i uwagi przestrzennej w trakcie wykonywania najbardziej podstawowych operacji liczbowych – porównywania wielkości liczbowych i prostej arytmetyki – przez dzieci w wieku przedszkolnym (3–6 lat), które nie rozpoczęły jeszcze formalnej edukacji matematycznej. W badaniach zostaną wykorzystane nowoczesne techniki badawcze przyjazne dzieciom: obrazowanie aktywności mózgu w bliskiej podczerwieni (fNIRS) i okulografia (eyetracking). Więcej informacji.>
- Projekt Myślenie teleologiczne u dorosłych: udoskonalenie pomiaru, poszukiwanie uwarunkowań psychologicznych i badanie konsekwencji to seria badań kierowanych przez dr. Pawła Łowickiego, które posłużą do zrozumienia tego, jak i dlaczego ludzie przypisują cel różnym wydarzeniom życiowym, jak można to mierzyć oraz w jaki sposób myślenie teleologiczne (celowościowe) wpływa na ich życie. Myślenie w kategoriach celu jest jedną z adaptacyjnych funkcji umysłu i może być szczególnie przydatne w sytuacjach społecznych, ponieważ pomaga ludziom rozumieć własne doświadczenia oraz interakcje z innymi. Z drugiej strony nasilenie myślenia teleologicznego może prowadzić do nieuzasadnionych lub błędnych przekonań. Streszczenie założeń projektu znajduje się tutaj, a związaną z nim działalność dr. Łowieckiego można śledzić również na profilu Personality Intelligence Cognition Lab na Facebooku.
- Dr Tomasz Oleksy pokieruje projektem W poszukiwaniu autentyczności. Przyczyny angażowania się młodych mężczyzn w męskie społeczności online oraz jego konsekwencje dla zdrowia psychicznego i postaw wobec kobiet w celu zbadania, dlaczego młodzi, samotni mężczyźni są przyciągani do kontrowersyjnych środowisk internetowych skoncentrowanych na męskości i problemach mężczyzn, nazywanych zbiorczo manosferą. Z jednej strony manosfera może oferować im wsparcie i poczucie przynależności, ale z drugiej propagować szkodliwe treści dotyczące relacji międzyludzkich. Badanie opiera się na teorii Autentyczności jako dopasowania między Osobą i Środowiskiem (State Authenticity and Self-Environment Fit, SAFE). Naukowcy dowiedzą się, co motywuje młodych mężczyzn do kontaktu z konkretnymi internetowymi społecznościami oraz jak przebywanie w nich może wpływać na ich zdrowie psychiczne, postawy wobec kobiet oraz potencjalną radykalizację. Więcej informacji tutaj, zachęcamy również do śledzenia Social and Clinical Psychology Lab na Facebooku.
- Projekt Koordynacja ruchowa: pomiędzy integracją a autonomią jednostek dotyczy natury tzw. poznania społecznego. Tradycyjne teorie poznania społecznego zakładają, że ludzie wykorzystują określone mechanizmy poznawcze do przewidywania intencji, pragnień i przekonań innych osób i dzięki temu mogą zaplanować działania tak, żeby zgrać się z innymi. Teorie enaktywne zmieniają ten obraz i przesuwają punkt ciężkości na żywy proces interakcji społecznej. Z enaktywnej perspektywy bycie z drugą osobą w mniejszym stopniu polega na wzajemnym odgadywaniu myśli, a bardziej przypomina taniec, podczas którego ludzie starają się odnaleźć wspólny rytm. W celu szukania pomostów między różnymi koncepcjami teoretycznymi zespół naukowców kierowany przez dr. inż. Juliana Zubka przeprowadzi badania empiryczne interakcji społecznych w ramach improwizowanych duetów tanecznych. Podczas eksperymentu badacze będą obserwować i mierzyć koordynację ruchów tańczących osób, ich poczucie łączności w tańcu oraz skuteczność we wzajemnym odgadywaniu myśli i uczuć. Więcej informacji.
Cieszy nas również, że w konkursie PRELUDIUM 23, kierowanym do badaczy dopiero rozpoczynających karierę akademicką, wyróżniono aż trzy młode naukowczynie!
- Postrzeganie męskości wegan. Rola tradycyjnej ideologii męskości to projekt interdyscyplinarny, łączący rozważania teoretyczne i badania z zakresu psychologii zachowań żywieniowych, psychologii stereotypów i relacji międzygrupowych oraz psychologii męskości. Pozwoli odpowiedzieć na pytanie, czy tradycyjny związek między mięsem a męskością wynikający z historycznego uwarunkowania tych pojęć jest żywy w zmieniającym się społeczeństwie, oraz czy obawy mężczyzn przed utratą męskości w wyniku przejścia na weganizm są uzasadnione. Pokieruje nim Dominika Adamczyk.
- Relacje między emocjami a poznaniem są ważnym i nadal rozwijającym się obszarem naukowym. Projekt Adrianny Wielgopolan Niejednoznaczne emocje i poznanie: rola niejednoznaczności emocjonalnej (na obszarach znaku, genezy i aktywacji) w efektywności procesach poznawczych (uwagi, pamięci i kontroli poznawczej) dotyczy fenomenu niejednoznacznych emocji – definiowanych jako odczuwanie stanów afektywnych o różnych charakterystykach (takich jak pozytywność i negatywność) w tym samym czasie oraz ich wpływu na efektywność funkcji poznawczych: zakresu uwagi, pamięci roboczej i kontroli poznawczej. W ramach badania uczestnicy wykonają trzy zadania poznawcze, każde z nich w dwóch zmodyfikowanych wersjach: Complex Visual Search (jako pomiar zakresu uwagi i efektywności przeszukiwania pola wzrokowego), zadanie N-back (miara pamięci roboczej) oraz Emocjonalny Test Stroopa (mierzący efektywność kontroli poznawczej).
- Projekt Karoliny Kubickiej Rola rodziców w kształtowaniu się i utrzymywaniu pozytywnego obrazu ciała u dzieci i młodych adolescentów w erze używania social mediów. Badania podłużne i eksperyment prewencyjny dotyczy zdrowia psychicznego nastolatków i nastolatek. Przez 3 lata badacze będą sprawdzać, jak rozwija się obraz ciała u dzieci i młodzieży w wieku 8-14 lat w zależności od etapu ich rozwoju, stylu przywiązania z rodzicem, wpływu mediów (w tym mediów społecznościowych) oraz doświadczeń związanych z rodziną, przyjaciółmi, szkołą i nimi samymi. Oprócz tego odbędą się również warsztaty wspierające rozwój pozytywnego obrazu ciała, w których wezmą udział dzieci w wieku 7-12 lat. Zaplanowano łącznie udział 600 dzieci w wieku szkolnym oraz 900 rodziców (ojców i matek).
Gratulujemy i życzymy owocnych badań!